Sołectwo: Dębe
Liczba mieszkańców - 679 osób
Sołtys wsi: Natalia Kosicka
Miejscowości wchodzące w skład sołectwa: Dębe
Wieś leżąca 3 km na południe od Czarnkowa w paśmie wysokich wzgórz morenowych przy szosie Czarnków – Szamotuły. Ok. 1 km na północ od wsi na Górze Świętojańskiej położone jest grodzisko wczesnośredniowieczne. Wieś Dębe występuje w źródłach historycznych od 1418 roku jako część rozległych dóbr czarnkowskich . Osada dostarczała zboże na targi do Czarnkowa, pozostawała również jedną z letnich rezydencji ówczesnych właścicieli Czarnkowa. W XVIII w. wieś należała do rodu Świniarskich. W 1900 roku nastąpiła częściowa parcelacja majątku: część gruntu stanowiła nadal pruska domenę państwową, przejętą następnie po roku 1919 przez stronę polską.
W 1922 roku pozostałość majątku ( ok. 70 ha ) została kupiona przez rolnika Jana Kłosa. W Dębe zachowany został dwór wzniesiony w 2 poł. XIX w. o prostej bryle z parterowymi przybudówkami – alkierzami nakryty wysokim dachem dwuspadowym. Należący do dworu okazały drewniany spichlerz z 2 poł. XVIII w. przeniesiony został do Wielkopolskiego Parku Etnograficznego nad jeziorem Legnickim. Inną atrakcją jest korpus wiatraka – koźlaka położony przy drodze z Dębe do Lubasza.
Dębe jest wyjątkową miejscowością pod względem kultywowania tradycji. Jako jedna z nielicznych wsi sołeckich w Polsce posiada swój herb, sztandar oraz skrupulatnie prowadzoną kronikę. W lipcu 2002 roku Dębe obchodziło swoje 600-lecie. Z tej okazji odbyła się uroczystość, na którą przybyło prawie 2000 gości. Wszyscy byli świadkami nadania herbu wsi, poświęcenia sztandaru oraz pierwszego wciągnięcia na maszt wiejskiej flagi. We wsi pojawiły się nowe elementy świadczące o poczuciu tożsamości i kultywowaniu tradycji – choćby niespotykany w innych miejscowościach plan wsi (wymalowany na ścianie budynku stojącego w centrum), kamień upamiętniający obchody 600-lecia wsi, tzw stalowe Dęby postawione przy wjeździe do wsi oraz 50 symbolicznie zasadzonych dębów.
Herb odwołuje się do historii tych ziem oraz do nazwy wsi, którą symbolizuje dąb złoty naturalny (ukorzeniony). Chusta srebrna w krąg związana u dołu (tzw. pomłość) nawiązuje bezpośrednio do herbu Nałęcz, którym pieczętowała się rodzina Czarnkowskich, zasłużona dla rozwoju tych ziem. Natomiast róża pięciopłatkowa srebrna ma odniesienie do herbu Poraj, którego używała rodzina Świniarskich mająca także swój wkład w rozwój wsi Dębe.
